Je wilt een eigen onderneming starten. Een ambitieuze stap, maar ook een die een goede voorbereiding vereist. Het opstellen van een ondernemingsplan helpt je om je ideeën concreet te maken en inzicht te krijgen in de haalbaarheid van je bedrijf. Hoewel een ondernemingsplan niet verplicht is om je in te schrijven bij de Kamer van Koophandel, is het wel sterk aan te raden. Het dwingt je om na te denken over de kansen en risico’s van je onderneming en helpt je om gefundeerde keuzes te maken.
Daarnaast is een goed onderbouwd ondernemingsplan vaak een vereiste als je financiering nodig hebt. Banken en investeerders willen namelijk zien dat je een doordacht plan hebt en dat je bedrijf kans van slagen heeft. Maar hoe stel je zo’n plan op? Waar begin je? In deze blog leggen we stap voor stap uit wat er in een ondernemingsplan moet staan.
Wat is een ondernemingsplan?
Een ondernemingsplan is een document waarin je jouw bedrijfsdoelen beschrijft en hoe je die wilt bereiken. Dit omvat niet alleen een beschrijving van je product of dienst, maar ook een analyse van de markt, je concurrentiepositie, je marketingstrategie en je financiële plan. Andere benamingen voor “ondernemingsplan maken” zijn een “businessplan maken” en “bedrijfsplan maken”.
We laten je zien hoe je een ondernemingsplan schrijft aan de hand van zes onderdelen:
- Samenvatting
- Jij als ondernemer
- Beschrijving van je onderneming
- De markt
- Het marketingplan
- Het financieel plan
1. De samenvatting: een sterke eerste indruk
De samenvatting is het eerste wat lezers van je business plan zien. Dit onderdeel is vooral belangrijk als je investeerders wilt aantrekken. In een korte, pakkende tekst beschrijf je de kern van je bedrijfsidee: wat ga je doen, hoe ga je het aanpakken en waarom is het een goed idee?
Een effectieve samenvatting geeft antwoord op de volgende vragen:
- Wat is je bedrijfsconcept?
- Wat is je verdienmodel?
- Wie is je doelgroep en hoe groot is de markt?
- Wat zijn je financiële verwachtingen?
- Hoeveel startkapitaal heb je nodig en hoe ga je dat financieren?
Zorg ervoor dat de samenvatting kort en krachtig blijft (maximaal één A4). Dit is je kans om indruk te maken en lezers nieuwsgierig te maken naar de rest van je plan.
2. Jij als ondernemer: wie zit er achter het bedrijf?
Investeerders en financiers kijken niet alleen naar het bedrijfsidee, maar ook naar de persoon erachter. Dit hoofdstuk geeft een beeld van jou als ondernemer.
Denk hierbij aan:
- Je persoonlijke gegevens (naam, opleiding, werkervaring; zoals je dat ook opschrijft in een cv).
- Waarom je ondernemer wordt.
- Wat je ervaring is met ondernemen.
- Welke vaardigheden je hebt om succesvol ondernemer te worden.
Wees eerlijk over je ontwikkelpunten. Heb je bijvoorbeeld nog weinig ervaring met financiën of marketing? Geef dan aan hoe je dit gaat oplossen, bijvoorbeeld door een cursus te volgen of samen te werken met een specialist.
Werk je samen met anderen in een VOF of B.V.? Laat dan alle eigenaren een persoonlijk stuk schrijven voor dit hoofdstuk.
3. Beschrijving van je onderneming: wat ga je precies doen?
In dit hoofdstuk geef je een duidelijk beeld van je bedrijf. Wat ga je aanbieden? Wie zijn je klanten? En hoe ga je je onderscheiden van de concurrentie?
Dingen die je hier noemt zijn:
- De producten of diensten die je aanbiedt.
- Wat jouw bedrijf uniek maakt.
- Wat jouw doelstellingen de aankomende jaren zijn.
- De rechtsvorm van je bedrijf (eenmanszaak, VOF, B.V., etc.).
- Waar je bedrijf gevestigd is (of je online werkt, een fysieke locatie hebt, etc.).
- Eventuele vergunningen en verzekeringen die nodig zijn.
Dit hoofdstuk moet laten zien dat je niet zomaar een idee hebt, maar dat je ook weet hoe je dit praktisch gaat uitvoeren.
4. De markt: klanten en concurrentie in kaart brengen
Een goed ondernemingsplan bevat een marktanalyse. Dit helpt je bepalen of er vraag is naar je product of dienst en hoe je je kunt onderscheiden van de concurrentie.
Hoe doe je een marktonderzoek?
- Brancheanalyse: kijk naar trends en ontwikkelingen in jouw sector. Zijn er bijvoorbeeld groeikansen, maar kijk ook waar eventuele risico’s liggen.
- Doelgroepanalyse: wie zijn je klanten en wat hebben ze nodig?
- Concurrentieanalyse: welke bedrijven bieden vergelijkbare producten of diensten aan? Hoe ga jij je onderscheiden?
- Marktomvang: is er genoeg vraag naar jouw product of dienst?
Gebruik bijvoorbeeld cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) of brancheverenigingen om je analyse te onderbouwen. Voor je doelgroepanalyse kan je denken aan het uitzetten van een enquête of het houden van focusgroepen.
5. Het marketingplan: hoe trek je klanten aan?
Nu je weet wie je klanten zijn, moet je bepalen hoe je ze gaat bereiken. Dit doe je met een marketingplan. Een handige manier om dit te structureren is met de 5 P’s van marketing:
- Product: Wat bied je aan en wat maakt het bijzonder?
- Prijs: Hoe bepaal je je tarieven? Wat is gangbaar in de markt?
- Plaats: Via welke kanalen verkoop je? Online, in een fysieke winkel, of beide?
- Promotie: Hoe trek je klanten aan? Denk aan social media, advertenties en netwerken.
- Personeel: Werk je alleen of neem je medewerkers in dienst?
Een sterk marketingplan laat zien dat je niet alleen een goed product hebt, maar ook weet hoe je klanten aan je gaat binden.
6. Het financieel plan: is je bedrijf financieel haalbaar?
Een van de belangrijkste onderdelen van je ondernemingsplan is het financieel plan. Hierin beschrijf je hoe je de kosten dekt en winstgevend wordt.
Het financieel plan bestaat uit vier begrotingen:
- Investeringsbegroting: welke kosten maak je om te starten?
- Financieringsbegroting: hoe ga je deze kosten betalen?
- Exploitatiebegroting: wat zijn je verwachte inkomsten en uitgaven?
- Liquiditeitsbegroting: heb je altijd voldoende geld om je rekeningen te betalen?
Wil je hier meer over weten? Lees dan ons uitgebreide artikel over het opstellen van een financieel plan.
Ondernemingsplan updaten: blijf flexibel
Een ondernemingsplan is geen document dat je één keer schrijft en daarna nooit meer aanpast. Je bedrijf groeit, de markt verandert en je plannen evolueren mee.
Wanneer pas je je ondernemingsplan aan?
- Als je nieuwe producten of diensten introduceert.
- Wanneer er nieuwe grote concurrenten op de markt komen.
- Als er veranderingen in de markt of wetgeving zijn.
Door je plan up-to-date te houden, blijf je voorbereid op veranderingen en kansen.
Conclusie: een ondernemingsplan als basis voor succes
Een goed ondernemingsplan schrijven helpt je niet alleen bij de start van je bedrijf, maar ook bij de groei ervan. Het dwingt je om strategisch na te denken en vergroot je kans op succes. Een ondernemingsplan voorbeeld om in te vullen, vind je bijvoorbeeld bij de Rabobank.
Wil je je financiën slim beheren? SimpledCard biedt een alles-in-één oplossing voor uitgavenbeheer. Beheer je betalingen eenvoudig en houd grip op je cashflow.
Door Jurre Robertus
Blijf op de hoogte
Onze laatste blogartikelen, zakelijke ontwikkelingen en financieel nieuws. Rechtstreeks in je inbox.